Phần 8. Tìm hiểu bản thân, đưa ra chiến lược đầu tư

Khi quyết định tham gia thị trường chứng khoán dù với mục đích gì, bạn cũng nên hiểu rõ bản thân trước khi đầu tư một khoản tiền lớn: Số tiền bạn có thể bỏ ra, bạn mong muốn điều gì, khả năng chịu đựng rủi ro như thế nào,… những thông tin này sẽ là kim chỉ nam cho các quyết định mua, bán hay giữ các mã cổ phiếu của bạn.

1. Bạn là người thích sự an toàn hay sẵn sàng mạo hiểm? 

Lợi nhuận cao thường đi kèm với rủi ro lớn.

Những người mạo hiểm thường sẵn sàng chịu nhiều rủi ro thua lỗ hơn với kỳ vọng tăng trưởng lớn hơn. Ngược lại, những người có xu hướng an toàn thường sẽ chấp nhận mức lợi nhuận vừa phải và hạn chế những rủi ro không thể lường trước.

2. Bạn dự định đầu tư lâu dài hay lướt sóng?

Việc đầu tư trung và dài hạn hay ngắn hạn sẽ ảnh hưởng tới:

• Thời gian nắm giữ cổ phiếu: Ví dụ, với mỗi giai đoạn biến động giá (do tình hình công ty, tình hình kinh tế, xã hội,…) thì bạn sẽ mua, bán hay tiếp tục nắm giữ và theo dõi diễn biến thị trường?
• Cách bạn tiếp cận với việc đầu tư:
  • Việc “lướt sóng” chứng khoán thường sẽ yêu cầu bạn phải bỏ nhiều công sức, thời gian để theo dõi biến động thường xuyên hơn; chịu mức rủi ro lớn hơn; áp dụng các phương pháp phân tích khác nhau để có thể tận dụng tốt biến động giá trong thời gian ngắn,… 
  • Ngược lại, nếu bạn đã xác định mình sẽ đầu tư dài hạn: Thường thì tâm lý sẽ thoải mái hơn do bạn tin vào giá trị của doanh nghiệp trong dài hạn. Bạn sẽ ít chịu áp lực phải theo dõi biến động giá từng giây, từng phút để chốt lời hay cắt lỗ. 

3. Phân bổ ngân sách cho đầu tư

“Khoản tiền dành để đầu tư nên là khoản tiền nhàn rỗi” – đây chắc hẳn là lời khuyên bạn đã nắm rõ. Tuy nhiên, việc phân bổ ngân sách không chỉ có vậy. Bạn cũng nên tìm hiểu và suy nghĩ về số tiền mặt bạn cần dự trữ để phục vụ cho:

• Chi tiêu hàng ngày và quỹ khẩn cấp: Để bạn không rơi vào tình huống buộc phải bán số cổ phiếu mình đang nắm giữ, đổi lấy tiền trang trải cho cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là thời điểm giá cổ phiếu đang giảm. 
• Cơ hội đầu tư mới: Việc đầu tư không chỉ diễn ra trong một lần, với một kênh đầu tư duy nhất. Cơ hội đầu tư có thể xuất hiện mà bạn có thể không đoán được trước (ví dụ: giá vàng đang giảm mạnh, mã cổ phiếu mà bạn quan tâm đang ở mức giá cực tốt,…). Lúc này, bạn vẫn có thể tự tin nắm giữ số tài sản hiện có mà không bỏ lỡ mất một cơ hội sinh lời quý giá.

Có sẵn số tiền dự phòng cũng giúp tâm lý bạn thoải mái hơn, tự tin hơn với những lựa chọn đầu tư của mình, dù tình hình thị trường có đang diễn biến thế nào.

Số tiền này không nhất thiết phải để trong ví hay thẻ ATM, bạn vẫn có thể gửi tiết kiệm với kỳ hạn ngắn. Đây là một phương thức giúp số tiền của bạn sinh lời an toàn, mà bạn có thể linh hoạt rút tiền ra khi cần.

Xem thêm:

>> Tổng quan về đầu tư chứng khoán tại Finhay

4. Bạn kỳ vọng điều gì ở mỗi số cổ phiếu mà mình đầu tư? 

Ví dụ như thời gian nắm giữ (khoảng 6 tháng, hơn 1 năm,…) và mức tăng trưởng mà mã cổ phiếu đó có thể mang lại. 

• Việc một mã cổ phiếu đã tăng trưởng tới mức mong đợi, ví dụ từ 10 – 15%, và trên thị trường đang có một vài cơ hội đầu tư tốt hơn có thể là 2 yếu tố quyết định việc bạn bán cổ phiếu, chốt lời. 
• Ngược lại, nếu có thời điểm giá cổ phiếu đi xuống trong khoảng thời gian dài và chưa thấy dấu hiệu hồi phục: Việc bán cổ phiếu, chấp nhận một khoản lỗ, ví dụ từ 5 – 7%, để tìm kiếm những cơ hội khác tốt hơn cũng là điều bạn nên cân nhắc. 

5. Tóm lại

• Trên đây là những gợi ý để bạn hiểu rõ hơn về bản thân và dần dần hình thành nguyên tắc đầu tư của mình. Khi đó, bạn hãy ghi nhớ và thực hiện theo những gì mình đã đề ra. Đừng để yếu tố cảm tính, tâm lý đám đông can thiệp quá nhiều vào quyết định giao dịch.
• Bạn không nhất thiết phải trả lời toàn bộ những câu hỏi trên ngay lập tức. Hãy đầu tư với số vốn nhỏ trước để thực hành và tìm hiểu. Sau khi đã có nhiều kinh nghiệm và kiến thức hơn, bạn có thể đánh giá lại “chiến lược” của mình và có sự điều chỉnh sao cho hợp lý.