Chứng quyền có đảm bảo (CW) là gì? Đặc điểm và cách tính giá?

Lựa chọn đầu tư được yêu thích nhất hiện nay chính là sở hữu chứng quyền có bảo đảm. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu và biết rõ những đặc điểm của loại chứng khoán này, vì vậy trong quá trình đầu tư dễ dàng đưa ra quyết định sai lầm. Theo dõi ngay thông tin dưới đây để có cái nhìn đúng đắn nhất.

Chứng quyền có đảm bảo là gì?

Chứng quyền có đảm bảo (Covered Warrant) là một loại chứng khoán có tài sản đảm bảo được phát hành bởi công ty chứng khoán cụ thể. Nó là sản phẩm niêm yết trên sàn giao dịch, có mã giao dịch riêng cùng với nguyên tắc hoạt động tương tự như những loại chứng khoán cơ sở khác. 

Sở hữu chứng quyền đảm bảo cho phép bạn có quyền mua đối với chứng quyền mua và quyền bán đối với chứng quyền bán, theo một mức giá cụ thể tại thời điểm ấn định. Trong trường hợp không muốn mua/bán, bạn vẫn có thể nhận một khoản tiền lãi, chính là chênh lệch giá của chứng khoán cơ sở và giá thực hiện quyền chứng quyền tại ngày đáo hạn.

Các thông tin cơ bản

Theo quy định của nhà nước hiện tại, chỉ những công ty được Ủy ban chứng khoán Việt Nam cấp phép mới được phép phát hành chứng quyền. Mỗi chứng quyền gắn liền với một mã chứng khoán cơ sở duy nhất – nó là căn cứ tham chiếu xác định mức lãi/ lỗ nếu có. Giá chứng quyền có đảm bảo được xác định theo quy định của Sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh. 

Ngoài ra bạn nên tham khảo những thông cơ bản có trong một chứng quyền cụ thể:

• Nơi mua hoặc bán chứng quyền: Có thể thực hiện trên thị trường sơ cấp hoặc thị trường thứ cấp. Bạn giao dịch trực tiếp với công ty phát hành hoặc với những nhà đầu tư khác thông qua sàn giao dịch. Lưu ý, đối với việc thanh toán chứng quyền sẽ được thực hiện theo quy định của Trung tâm lưu ký chứng khoán VSD và tất toán tại thành viên lưu ký.
• Giao dịch chứng quyền có bảo đảm tương tự như giao dịch các loại chứng khoán khác như cổ phiếu, giấy tờ có giá,… Bạn không cần đăng ký tài khoản riêng mà hoàn toàn có thể sử dụng tài khoản giao dịch chứng khoán cơ sở đã đăng ký tại công ty chứng khoán trên thị trường.
• Giao dịch chứng quyền trên sàn nào thì tuân thủ theo quy định của sàn đó, khối lượng tối thiểu là 10 chứng quyền.
• Thời gian thanh toán theo cách bù trừ đa phương và vào ngày T+2.
• Giá tham chiếu sử dụng giá đóng cửa phiên giao dịch liền kề trước đó.
• Cách tính giá trần và giá sàn theo công thức: Giá tham chiếu chứng quyền +/- (Giá chứng khoán cơ sở * Biên độ giao động)/ Tỷ lệ chuyển đổi.

Chứng quyền đảm bảo mua

Chứng quyền mua là loại chứng quyền mà người sở hữu có quyền mua những chứng khoán cơ sở gắn với chứng quyền theo mức giá thực hiện. Trong trường hợp bạn không lựa chọn thực hiện quyền chứng quyền mua, thì sẽ nhận được khoản thanh toán chứng quyền tính bằng sự chênh lệch của giá chứng khoán cơ sở với giá thực hiện tại thời điểm đáo hạn.

Chứng quyền đảm bảo bán

Chứng quyền đảm bảo bán, là loại chứng quyền mà người sở hữu có được quyền bán số chứng khoán cơ sở gắn với chứng quyền theo mức giá thực hiện. Ngoài ra, bạn có thể lựa chọn nhận tiền thanh toán chênh lệch nếu không thực hiện quyền chứng quyền, cách thức này tương tự như chứng quyền đảm bảo mua nói trên.

Nhà đầu tư sở hữu loại chứng khoán này bằng cách trả một khoản phí cho công ty chứng khoán để được quyền mua chứng quyền. Nước ta vẫn chưa có quy định nào về việc giao dịch chứng quyền bán, trên thị trường hiện tại công ty phát hành chỉ được phép phát hành chứng quyền mua.

Đặc điểm của chứng quyền đảm bảo

Chứng quyền có đảm bảo gồm 6 đặc điểm nổi bật sau đây:

• Không yêu cầu ký quỹ đối với nhà đầu tư, chính vì thế bạn không lo sợ chịu tác động bởi áp lực từ Margin Call.
• Thanh toán có sự đảm bảo từ chính tổ chức phát hành, nhà đầu tư không sợ mất hết nếu thị trường xảy ra rủi ro.
• Chi phí giao dịch thấp: Đầu tư chứng quyền chính là kỳ vọng về sự tăng trưởng trong tương lai của chứng khoán cơ sở, có nghĩa bạn bỏ ra số tiền nhỏ để nhận được khả năng sinh lời về sau. Ngoài ra, khối lượng giao dịch tối thiểu khá thấp chỉ khoảng 10 chứng quyền, cho nên rất phù hợp với những người có ít vốn.
• Tính đòn bẩy cao: Chứng quyền có tính đoán bẩy cao đôi khi lên tới 7 – 10 lần chỉ trong thời gian ngắn từ 3 – 24 tháng, theo quy định vòng đời chứng quyền. Giá chứng khoán cơ sở hiện nay thường cao hơn nhiều so với giá chứng quyền, trong khi đó giá trị nội tại của chứng quyền gần như tương đương với chứng khoán cơ sở. Chính vì vậy, tỷ lệ thay đổi giá của chứng quyền sẽ cao hơn, từ đó tăng mức sinh lời cho nhà đầu tư.
• Cố định khoản lỗ tối đa: Chứng quyền là một phương án thay thế hiệu quả các kênh đầu tư khác, khi nhà đầu tư không thể xác định chính xác sự thay đổi của các chứng khoán cơ sở. Trong trường hợp giá chứng khoán cơ sở xảy ra biến động ngược chiều so với dự đoán của nhà đầu tư, khoản lỗ tối đa phải chịu trong trường hợp này chỉ là khoản phí của chứng quyền mà bạn đã bỏ ra để sở hữu chứng quyền trước đó.

Xem thêm:

• Cách chơi chứng quyền có đảm bảo toàn tập cho người mới

Tính giá chứng quyền có đảm bảo

Việc tính giá chứng quyền không chỉ giúp bạn biết chính xác giá trị của nó để khi mua bán không bị lỗ. Ngoài ra, nó còn thể hiện xu hướng cũng như tiềm năng khi đầu tư vào loại chứng khoán này. 

Các loại giá chứng quyền

Có 3 loại giá liên quan đến chứng quyền có bảo đảm, cụ thể:

• Giá thanh toán: Mức giá được tính bởi Sở giao dịch, tổng kết từ kết quả giao dịch từ 5 phiên trước đó của toàn bộ chứng khoán cơ sở gắn với chứng quyền.
• Giá thực hiện quyền: Là giá nhà đầu tư nắm giữ chứng quyền có quyền mua hay bán chứng khoán cơ sở trực tiếp với tổ chức phát hành trong thời điểm đáo hạn. Mức giá được công bố trong ngày đầu tiên rao bán chứng quyền và cố định cho đến khi đáo hạn, nếu có điều chỉnh phải đi kèm quy định và văn bản hợp lệ.
• Giá chứng quyền: Là số tiền nhà đầu tư bỏ ra để nắm giữ chứng quyền. Thường là mức giá chào bán trong lần giao dịch đầu tiên trên thị trường, nếu được niêm yết trên sàn thì giá chứng quyền chính là giá giao dịch trực tiếp trên thị trường chứng khoán.

Cấu trúc giá

Hiện tại giá chứng quyền có đảm bảo được xác định bởi hai yếu tố là giá trị thời gian và giá trị nội tại. 

• Giá trị nội tại chính là kết quả của phép tính lấy giá thanh toán trừ cho giá thực hiện chứng quyền.
• Giá trị thời gian là chênh lệch giá chứng quyền với giá trị nội tại của nó.

Giá thực hiện được xác định ở thời điểm bạn sở hữu chứng quyền, nên không thể thay thế được. Nhà đầu tư có thể phân tích hoặc dự đoán xu hướng biến động của chứng khoán cơ sở, đến trước thời điểm đáo hạn. Lúc đó, bạn dễ dàng xác định được giá trị nội tại của chứng quyền, cũng như tính ra mức giá chứng quyền chính xác nhất.

Trong cấu trúc giá chứng quyền có bảo đảm, chứng quyền có 3 trạng thái chính là ITM, OTM, ATM. Bài viết này chỉ phân tích cấu trúc giá chứng quyền mua phổ biến trên thị trường:

• ITM khi giá chứng khoán cơ sở lớn hơn giá thực hiện.
• OTM khi giá chứng khoán cơ sở nhỏ hơn giá thực hiện.
• ATM khi giá chứng khoán cơ sở bằng giá thực hiện.

Phân biệt giữa chứng quyền và quyền chọn

Có bốn đặc điểm cơ bản để phân biệt chứng quyền và quyền chọn:

• Chứng quyền giao dịch giống cổ phiếu, còn quyền chọn lại giống các sản phẩm phái sinh.
• Chứng quyền phát hành bởi công ty chứng khoán, trong khi quyền chọn do chính sở giao dịch chứng khoán phái sinh thiết kế.
• Không yêu cầu ký quỹ đối với chứng quyền, nhưng nếu ở vị thế bán trong quyền chọn bắt buộc phải ký quỹ.
• Đối với chứng quyền việc chuyển giao tài sản thực hiện bởi công ty phát hành với nhà đầu tư, còn quyền chọn là giữa những nhà đầu tư với nhau.

Trên đây là thông tin về chứng quyền có đảm bảo – những đặc điểm nổi bật, tính chất và cách tính giá chính xác nhất. Hy vọng bạn đọc đã cập nhật thêm được nhiều thông tin bổ ích cho quá trình đầu tư của mình.