Trái phiếu chiết khấu là gì? Điểm khác biệt giữa TPCK và trái phiếu thông thường

Các kênh đầu tư tài chính ngày càng đa dạng, mang đến nhiều sự lựa chọn cho các nhà đầu tư. Trái phiếu là lựa chọn được nhiều người lựa chọn bởi mức độ rủi ro thấp, tính ổn định. Hiện nay, nhiều loại trái phiếu ra đời với đặc điểm khác nhau. Trong đó, trái phiếu chiết khấu thu hút sự quan tâm của nhiều người. Vậy trái phiếu chiết khấu là gì? Loại trái phiếu này có gì khác biệt so với trái phiếu thông thường? 

Trái phiếu chiết khấu là gì? Ví dụ về phát hành trái phiếu có chiết khấu

Trái phiếu chiết khấu tiếng anh là Discount bond. Hiện nay có 2 cách hiểu với khái niệm này: 

• Là trái phiếu được phát hành với mệnh giá thấp hơn giá trị ban đầu hay còn được gọi là trái phiếu trả trước. 
• Là loại trái phiếu có thị giá và mệnh giá phát hành trên thị trường thứ cấp thấp hơn so với mệnh giá thực của trái phiếu.

Một trái phiếu sẽ được coi là trái phiếu chiết khấu nếu giá bán của nó thấp hơn nhiều so với mức giá ban đầu. Thông thường, tỷ lệ giảm giá để được coi là trái phiếu chiết khấu sẽ là từ mức 20% trở lên. Ví dụ phổ biến nhất cho trái phiếu chiết khấu chính là trái phiếu tiết kiệm của Mỹ.

Để hiểu hơn về trái phiếu chiết khấu, hãy cùng tìm hiểu ví dụ dưới đây:

Công ty A phát hành trái phiếu X  với mệnh giá 5 triệu đồng/trái phiếu vào ngày 1/10/2022, đáo hạn vào ngày 1/10/2023. Nhà đầu tư B mua trái phiếu chiết khấu với giá trị thấp hơn giá trị ban đầu là 4 triệu đồng vào ngày 10/10/2022, đến ngày đáo hạn sẽ nhận lại giá trị 5 triệu đồng/trái phiếu từ công ty A. 

Nói cách khác, sau 1 năm, anh B sẽ nhận được lãi suất tương đương lãi suất chiết khấu của trái phiếu là 20%. Như vậy, trái phiếu X anh A mua với giá 4 triệu là trái phiếu chiết khấu. 

Đặc điểm của trái phiếu chiết khấu là gì?

Một số đặc điểm nổi bật của trái phiếu chiết khấu có thể kể tới như:

• Mức chiết khấu: Giá trị chiết khấu, giá nhà đầu tư mua vào thường thấp hơn tối thiểu 20% so với mệnh giá phát hành.
• Đối tượng mua trái phiếu chiết khấu: Là các nhà đầu tư cá nhân hoặc tổ chức, khi mua cần tuân thủ đúng theo quy định mua – bán trái phiếu.
• Lãi suất của trái phiếu chiết khấu: Không có lãi suất, trái chủ sẽ không nhận được tiền lãi định kỳ nửa năm 1 lần hay vào thời điểm đáo hạn như các loại trái phiếu khác. Lãi suất của trái phiếu chiết khấu sẽ là khoản chênh lệch giữa giá phát hành và mệnh giá. Mức lãi suất sẽ là Zero coupon, có đặc điểm tăng trưởng ổn định cho đến ngày đáo hạn.

Ưu nhược điểm của trái phiếu chiết khấu

Để hiểu rõ hơn về trái phiếu có chiết khấu và đưa ra quyết định có nên đầu tư hay không, nhà đầu cần hiểu rõ về ưu – nhược điểm của loại trái phiếu này. 

Ưu điểm

• Mức lãi ổn định cho đến ngày đáo hạn, đã được xác định trước khi mua.
• Mức lãi suất chiết khấu thường vào khoảng 20% và tối đa có thể lên đến 50%, tùy đơn vị phát hành. Đây là mức lãi cao so với hình thức đầu tư trái phiếu lãi suất truyền thống.
• Nhà đầu tư có thể chọn loại trái phiếu không lãi suất với thời gian đáo hạn ngắn hoặc dài. Với trái phiếu ngắn hạn có thời gian không quá 1 năm, linh hoạt để có thể xoay vòng vốn.

Hạn chế

• Tính rủi ro của trái phiếu không lãi suất khá cao. Mức chiết khấu càng sâu, chứng tỏ công ty phát hành đang có vấn đề về tài chính, có thể không thực hiện được các cam kết ban đầu và có nguy cơ bị vỡ nợ.
• Trái phiếu chiết khấu phản ánh khả năng vỡ nợ của đơn vị phát hành, cổ tức của doanh nghiệp giảm, điều này khiến nhiều nhà đầu tư chần chừ, lo lắng trước khi mua.
• Trái phiếu có kỳ hạn càng dài thì càng có nhiều nguy cơ vỡ nợ. 

So sánh trái phiếu chiết khấu và trái phiếu thông thường

Trái phiếu chiết khấu và trái phiếu thông thường là 2 sản phẩm khác nhau trên thị trường tài chính mà nhà đầu tư cần hiểu rõ, phân biệt để tránh có sự nhầm lẫn trong quá trình đầu tư. Dưới đây là một số điểm khác biệt cơ bản của 2 loại trái phiếu:

Có nên đầu tư trái phiếu chiết khấu không?

Với nhiều ưu điểm, trái phiếu chiết khấu đang được nhiều người quan tâm, lựa chọn cho danh mục đầu tiên của mình. Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn có không ít người băn khoăn có nên đầu tư loại trái phiếu này hay không. Để trả lời được câu hỏi này, nhà đầu tư cần lưu ý một số vấn đề sau:

Mua trái phiếu chiết khấu có thể hưởng mức lãi suất cao, lên đến 50% tùy đơn vị phát hành. Nhưng bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng có thể gặp rủi ro khi công ty phát hành thua lỗ, phá sản… dẫn đến rủi ro mất trắng và không nhận được số tiền cam kết.

Điều này là một điểm nhà đầu tư cần cân nhắc. Tuy nhiên, việc mua trái phiếu phụ thuộc nhiều vào mức độ uy tín của đơn vị phát hành. Nhà đầu tư muốn lựa chọn trái phiếu chiết khấu để hưởng lợi nhuận cao, cần cân nhắc lựa chọn nhà phát hành uy tín.

Khi mua trái phiếu cần lưu ý kiểm tra, cập nhật thông tin và tình hình tài chính của các công ty, doanh nghiệp phát hành trái phiếu không lãi suất. Cân nhắc chọn kỳ hạn ngắn để hạn chế rủi ro cũng như tăng tính thanh khoản, xoay vòng tiền đầu tư.

Trái phiếu chiết khấu là một sản phẩm đầu tư hấp dẫn mà nhà đầu tư không nên bỏ qua. Tuy nhiên, để tránh các rủi ro, người chơi cần lựa chọn thật kỹ, tìm mua trái phiếu của các công ty uy tín, chuyên nghiệp. Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn có thêm thông tin về trái phiếu chiết khấu, qua đó thêm thông tin và lựa chọn cho hành trình đầu tư tài chính của mình.